“ADANA’YI ŞANTİYE ALANINA ÇEVİRDİK”

3.5 yıllık çalışmaları A’dan Z’ye anlatan Adana Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Doç. Dr. Ergül Halisçelik, Adana’nın her bölgesinde hummalı bir çalışma süreci başladığını vurguladı

** Mali disiplini sağlayarak hem geliri hem de hizmet çeşitliliğini artırdıklarını vurgulayan Adana Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Doç. Dr. Ergül Halisçelik, 2018 yılında 600 Milyon, 2019’un ilk dört ayında ise aylık ortalama 60 milyon açık veren belediyenin 2022 yılının ilk 7 ayında 509 milyon lira fazla vermeye başladığını kaydetti.

** Belediyede mali disiplini sağladıktan sonra hem gelirleri artırdıklarını hem de hizmet çeşitliliğinin arttığını dile getiren Doç. Dr. Ergül Halisçelik, Başkan Zeydan Karalar’ın vizyonu ve öngörüsüyle Adana’nın her bölgesinin şantiye alanına çevrildiğini dile getirdi.

** Adana Büyükşehir Belediyesi’nin uluslararası kredi notunun BB’ye yükselmesinin özellikle metroda daha kolay finansman sağlayacağını vurgulayan Doç. Dr. Halisçelik, “Tüm fizibilite çalışmalarımızı tamamladık. Sayın Cumhurbaşkanımıza 3. kez başvuru yapacağız. Borç rasyomuzda hiçbir sorun yok. Bütçemiz de artık fazla veriyor. Metronun 2056 yılına kadar tüm fizibilite ve fayda-maliyet analizi çalışmalarını tamamladık” diye konuştu.

Adana Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri, Ekonomist, Doç. Dr. Ergül Halisçelik, Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar’ın göreve seçilmesinden bu yana yapılan çalışmaları, gelişmeleri, geleceğe dair hedefleri ve planlamaları anlattı. Adana Büyükşehir Belediyesi’nde genel fotoğrafı iyi çektikten sonra her ay açık veren bir belediyeyi sürdürülebilir bir yapıya kavuşturmanın derdiyle hareket ettiklerini kaydeden Doç. Dr. Halisçelik, “Başkanımız Sayın Zeydan Karalar her platformda mevcut durumu çok iyi analiz etti ve çok iyi bir şekilde kamuoyu ile paylaştı” dedi.
Ekonomist, Doç. Dr. Ergül Halisçelik, “Dünya genelinde yaşanan küresel krizlerle birlikte pandemi-COVID salgını küresel ekonomide tahribatlara sebep olurken, yatırım, ticaret, finansman ve turizm kanallarıyla küresel ekonomiye entegre olan Türkiye ekonomisini dolayısıyla Adana ekonomisini de olumsuz yönde etkilemektedir dedi. Doç. Dr. Halisçelik, ayrıca gelirlerinin yüzde 80’inin merkezi yönetim vergi gelirlerine bağlı belediyenin mali durumunun da bu konjonktürden etkilendiğini, bir taraftan dış kaynakların diğer taraftan uygulanan iktisadi politikalar sonucunda geleneksel belediye hizmetleri maliyetlerinde çok yüksek oranda artışlar yaşanırken, diğer taraftan da krizin getirdiği başta sosyal transferler olmak üzere yeni maliyet kalemlerinin de ortaya çıktığını vurguladı.
FAYDA-MALİYET ANALİZİNİN ÖNEMİ…
Ekonomist, Doç. Dr. Halisçelik, bu çerçevede kamu kaynaklarının ekonomik, verimli ve etkin kullanarak harcamalar ve yatırımların gözden geçirilmesi, projelerin fayda-maliyet analizlerinin yeniden yapılarak projelerin önceliklendirilmesi zarureti doğduğunu ve kamu harcamalarında etkinlik sağlanabilmesi, özellikle kamu yatırımlarının ekonomik kalkınmada kendisinden beklenen fonksiyonları yerine getirebilmesi yatırımlardan sağlanacak yüksek verimliliğe bağlı olduğunu, yatırımlarla gerçekleştirilen hizmet alanlarının faydalarının bir bütün içinde ölçülebilmesi ve analiz edilebilmesi son derece önemli ve üzerinde dikkatle durulması gereken bir konu olduğunu belirtti.
Doç. Dr. Ergül Halisçelik, Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar’ın da talimatları çerçevesinde, belediye projelerinde önceliklendirmeler yaptıklarını, kaynakların etkin kullanılması ve maliyetlerin düşürülmesi için belediye bütçesinden yapılan harcamalarda 3 konunun aynı anda başarılmasının belediye açısından bir zorunluluk olduğunu, bu çerçevede; ilk olarak gider azaltıcı, gelir artırıcı ve gelir yaratıcı faaliyetlerle bütçe disiplini ve verimlilik artışını sağlamaya çalıştıklarını, ikincil olarak ise yapılan her harcama ve yatırım kaleminde; bütçe kısıtı çerçevesinde fayda-maliyet analizinin yapılarak stratejik önceliklendirmeler gerçekleştirdiklerini ve son olarak ise yukarıdaki iki hususun sürdürülebilirliğini sağlayacak kurumsal kapasitenin arttırılması ve iyi yönetişim ilkelerinin uygulanmasına önem verdiklerini, kurumsal kapasitenin de yükseltilmesi sonucunda oluşturdukları mali disiplinin ve her türlü fiziki, beşeri ve mali kaynakların ekonomik, etkin ve verimli kullanımıyla her aşamada ve süreçte sürdürülebilirliği de sağlamaya başladıklarını vurguladı.

“GELİRLER DE HİZMETLER DE ARTTI”
2018 yılında 600 milyon lira açık vermiş bir belediye devralındığını kaydeden Doç. Dr. Halisçelik, “2019’un ilk dört ayında ortalama aylık 60 milyon açık veren, açık vermeye devam eden bir belediye devralmıştık. Ve yine başkanımızın da çok dile getirdiği gibi bir geliri olan belediyenin buna karşı in dört kat borcu vardı. Yani borç-gelir rasyosu 4 idi. Bu da sürdürülebilir bir belediye anlayışından çok uzak olduğumuz anlamına geliyordu” dedi.
Gelirinin dört katı kadar borcun verimli bir yapıyı getirmeyeceğini, vadesinde ana para ve faizin ödenmesi gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Ergül Halisçelik, “Kredibilitesi düşmüş bir belediyede mevcut ihalelere firmalar talepkar olmuyor ya da yüksek fiyatla sonuçlanan ihale ve satın almalara neden oluyordu. Çünkü ödeme kabiliyeti azalmış, vadesinde borçlar ödenemeyince de bu anlamda satın alma maliyetinin de yüksek olduğu bir süreç izlenmiş. Tabii ki öncelikle bu güven ortamının belediye açısından kurulması gerekiyordu. Bu güven ortamının sağlanması da ancak belli aşamalarla, stratejik bir çabanın sonucu olmalıydı. Biz de Sayın Başkanımızın da vizyonu çerçevesinde bir strateji ortaya koyduk. Öncelikle bir mevcut durumu iyi analiz ettiğimizi düşünüyorum. Ondan sonra gider azaltıcı, gelir artırıcı ve gelir yaratıcı faaliyetlerle bütçe disiplini ve verimlilik artışını sağlamaya çalıştık. Yeni gelirler belediyedeki mali disiplini sağladı ve verimi de artırdı” dedi.
“ŞATAFATLI HARCAMALARA SON VERDİK”
Kiralama yerine satın alma opsiyonunu kullanarak, ihalelerde doğrudan temin sayısının ve tutarını azaltarak, toplu alımlarla ilgili açık ihaleye dönülerek birim maliyetleri azaltarak, götürü usulü iş yapma-kiralama yerine performansa ve kullanıma bağlı maliyetlendirme yaparak, sözleşmelerde ve borçlarda geri ödeme sürelerinin ve toplam vadenin uzatılmasını sağlayarak, belediyenin de kredibilitesinin de yükseltilmesi sonucunda ihale kırım oranlarını artırarak, daha önce satın alınan ihtiyaçları belediye bünyesinde üretilmesini, gereksiz ve aşırı harcamalardan kaçınılmasını sağlayarak, belediyenin mevcut gelirlerini artırmak, giderleri azaltmak ve yeni gelir kalemleri oluşturmak, verimi artırmak üzere sistemli bir çalışma yaptıklarını dile getiren Doç. Dr. Halisçelik, “Özellikle şatafatlı, gereksiz harcamaların önüne geçtik. Buna mali disiplinin tasarruf kısmı diyebiliriz. Gelir yaratma dediğimiz şey de daha önce belediyenin herhangi bir geliri olmayan kalemlerin ortaya çıkması, bu dünya örneklerinden, diğer ikili örneklerinden faydalanmak demekti. Ve bunun da merkezine verimliliği koyduk. Yani daha az parayla daha çok iş yapmak ya da aynı işi daha ucuza yapmak kalemi. Tabii bu tek başına da yeterli değildi. Çünkü bunun sürdürülebilir olabilmesi için uzun dönemde güçlü bir kurumsal kapasiteyi de ihtiyaç vardı. İyi yönetişim ilkeleri ve güçlü kurumsal kapasite. Güçlü kurumsal kapasite demek de bizim beşeri, fiziki ve mali kaynakların da yine iktisadi, ekonomik verimin kullanılması demek. Bu anlamda liyakatli insanlarla çalışmak, yazılımlar geliştirmek, kurumsal kapasiteyi arttırıcı, akıllı yönetim sistemlerinin geliştirilmesi ve kullanımı, Personel Bilgi Sisteminin ve Hizmet Takip Sisteminin ve buna benzer sistemlerin kurulması, yeni organizasyon yapısı, yönetmelikler, yönergeler, iş akış şemaları, iş süreçleri, görev tanımları, eğitim ihtiyaç analizleri yapılmasını gerektiriyordu. Bu hususlar da bizim için kurumsal kapasiteyi güçlendirici çalışmalardı. İşe başladığımız zaman çok fazla yarım kalmış yatırımla karşılaştık. Yarım kalmış yatırımlar, fayda maliyet analizinin yapılmasını gerektiriyordu. Bu yatırımlar arasında faydası maliyetinin altında kalan işleri eledik” diye konuştu.
Doç. Dr. Ergül Halisçelik, Adana’da faaliyet gösteren firmaların dış ticaretten kaynaklı gümrük ve katma değer vergisinin Adana Vergi Dairesi  saymanlığına ödemesinin sağlanarak belediyenin vergi paylarında elde ettiği gelirlerin artırıldığına da dikkat çekti.
“2020’DEN İTİBAREN BÜTÇEMİZ FAZLA VERİYOR”
Belediyenin bütçesinin Adanalıların bütçesi olduğuna işaret eden Adana Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Doç. Dr. Ergül Halisçelik, “Nihayetinde bütçeyi kullanırken bir tercih yaparız. Bütçemizi kullanırken şehrimizin ihtiyacı olan ve önceliği olan alanlara ayırmak zorundayız. Çünkü her bütçe her ulusal kaynak, her uluslararası kaynak, her yerel kaynak, her kurum kaynağı sınırlıdır. O yüzden bir projeye karar verirken bir fayda maliyet analizi yapmak ve bu projeleri önceliklendirmek, sıraya koymak gibi bir zaruretimiz var. Bazen yarım kalmış bir yatırımı tamamlamamak şehrin lehine olabilir. Fayda-maliyet analizi her türlü projeden önce yapılmaktadır. Proje döngüsünün her aşamasında fayda maliyet analizi yapılabilir. Daha önce faydalı görünen bir proje konjonktürel değişiklikler nedeni ile önceliğimiz olmayabilir. Bazen, projeden vazgeçmek devam etmekten hem belediye hem de şehir için daha olumlu sonuçlar doğurabilir. Ayrıca vazgeçilen projeye ayrılacak fon şehrin daha öncelikli alanlarına kaydırılabilir. Çünkü vazgeçilen bir projenin alternatif maliyeti farklı bir projeye fon sağlamaktır. Böylece yapılan harcama ve yatırımlarda bütçe kısıdı çerçevesinde stratejik önceliklendirme yapılmaktadır. Tabi bu tercihler bize bu disiplini sağladı. 2020 yılında ilk defa fazla verdik. Belediye tarihinde 8 milyon lira da olsa bir fazla verildi. 2021 yılında bu fazla yaklaşık 290  milyon liraya çıktı. Ve bu yıl ilk yedi aydaki bütçe fazlamız 509 milyon lira oldu. Bu ne demek? Geçen yılın iki katı. Her yıl bütçemizi iyileştirdik. Giderlerimiz de artıyor ama gelirlerimizi daha çok artırmaya başladık. Doğru yatırımları yapmaya başladık. Şimdi biz bunları anlatırken eleştiri alabiliyoruz. Bu bir tasarruf değil. Bu bir mali disiplin. Hem kaynakları daha etkin kullandık hem de daha çok iş yapma kabiliyetine kavuştuk. Biz yine daha çok iş yaparken ama parayı daha etkin kullanarak başarılı olduk” ifadelerini kullandı.
“ADANA ŞANTİYE ALANINA ÇEVRİLDİ”
Daha çok asfalt dökerek, daha çok park yaparak, daha çok yeşil alan oluşturarak, daha çok ekmek üreterek hem geliri artırdıklarını hem de daha çok iş yaptıklarını ifade eden ve eleştirilerin de azaldığını vurgulayan Doç. Dr. Halisçelik, “Şu anda Adana’da bir çok yatırım yapılıyor. Övünerek söyleyebiliriz. Adana’yı şantiye alanına çevirdik. Özellikle alt geçit, kavşak düzenlemeleri, yol yapım çalışmalarında Adana şantiye alanına dönmüş durumda.  Park çalışmalarımız, aşevi çalışmamız gerçekleşmeye devam ediyor. Adana’nın ne tarafına gitseniz büyükşehir belediyesinin bir tane yatırımını başlamış, devam eden, henüz bitmiş olarak görebilirsiniz. 15 ilçede, Adana’nın doğusuna, batısına, güneyine, kuzeyine hizmet götürüyoruz. Çünkü dengeli kalkınmayı özellikle kırsalda da sağlayarak başarmak zorundayız” dedi.
“BB NOTU BELEDİYEYİ ÖNE ÇIKARDI”
Belediyedeki mali disiplini sağladıktan sonra uluslararası kredi kuruluşlarından not da almak istediklerini ve bu sürdürülebilir yapıyı perçinlemek istediklerini dile getiren Doç. Dr. Ergül Halisçelik, “Bu mali disiplin, “sana göre, bana göre” olmasın. İyileşme uluslararası normlara göre olsun istedik. 2021 yılının Ağustos ayında uluslararası kredi kuruluşlarından biriyle görüşmeler yaptık ve 4 ay boyunca Adana Büyükşehir Belediyesi ile birlikte ASKİ başta olmak üzere 5 iştirakimizi geçmiş 5 yılı da esas alarak incelettik. Sadece mali değil tüm verileriyle inceleme yaptılar, denetlediler, mülakatlar verdik, görüşler sunduk. Yaptığımız çalışmalarla övgüler de aldık. Ve biz kredi derecelendirme kuruluşundan BB notu aldık. Bu not dünyanın her tarafında aynı anlam taşır. Çin’de, Almanya’da, Amerika’da, Türkiye’de de anlamı aynıdır. Yani belediyemizin kredibilitesi yüksek bir belediye haline gelmiştir. Ayakları üzerinde durabilen belediye ve bu belediye yatırım yapılabilir belediye anlamına gelir. Ve nitekim 2021 yılında aldığımız BB notu Türkiye’de belediyeler arasında alınan en yüksek notlardan bir tanesi oldu. Yani bu anlamda bizi öne çıkardı” diye konuştu.
Kredi notunun özellikle metro, tramvay gibi projelerin daha kolay finansmana erişimini sağlayacağını, uzun vadeli, daha düşük faizli kredi imkanı sunacağını vurgulayan Doç. Dr. Halisçelik, Adana Hafif Raylı Sistem’in 2. etabının yapımına başlamak için Cumhurbaşkanı onayı beklediklerini dile getirdi.
“BORÇ RASYOMUZDA SORUN YOK, METRO İÇİN 3. KEZ BAŞVURACAĞIZ”
Adana metrosu (Hafif Raylı Sistem) için iki defa onay için başvuru yapıldığını ancak geri çevrildiğini, şimdi 3. kez başvuru hazırlığı yaptıklarını ifade eden Doç. Dr. Ergül Halisçelik, “Adanamız için elzem bir konu. Metronun 2056 yılına kadar fizibilite çalışmalarını yaptık. 2. etap metro (Hafif Raylı Sistem) güzergahı çerçevesinde analizimizi yaptık. Bilet ücretinden toplam yatırım maliyetine kadar tüm çalışmaları ve varsayımları güncelledik ve Cumhurbaşkanlığımıza göndereceğiz. Kamuoyuna yansıyan, ancak yanlış bilgilendirmeye dayandığını düşündüğümüz siyasi eleştiriler oldu.  Ya da kamuoyuyla öyle paylaşıldı. Sanki bizim borç rasyomuz çok kötüymüş gibi bir algı oluşturuldu. Ama Sayın Cumhurbaşkanımız 2019 Mart seçiminden önce Adana’ya geldiği zaman bir müjde verdi. “Mevcut metro yetersiz. Mevcut metronun iyileştirilmesine ve Adana’da mutlaka yeni bir metro hattına da ihtiyaç var” demişti. Sayın Cumhurbaşkanımızın o zaman bu müjdeyi verdiği zamanki borç/gelir rasyomuz dörttü. Yani gelirin dört katı kadar borç vardı. Ve biz onu talimat kabul ettik. Elbette biz de belediye olarak üstümüze düşeni yapmalıyız. Bu çerçevede uyguladığımız mali disiplinle, gerekli iyileşmeleri yaptık. Mali disiplin sağlayarak bütçe fazlası oluşturduk. Ve bugün itibariyle artık bütçe fazlası veren belediyenin borç rasyosunu 1.23’e düşürdük. Yani bir gelire karşın 1.23 borç var. Ve bu yıl sonunda 1’e düşecek. Bir gelire bir borç olacak. Yani sürdürülebilir borcumuz olacak. Belediye kanunundaki borçlanma limiti ve beklenti 1.5’tir. Biz artık 1.5’in de çok altına indik. Yani belediye olarak biz ev ödevimizi yaptık. Adanamız ve belediyemiz için ne gerekiyorsa yapmaya devam edeceğiz. Sayın Cumhurbaşkanımızın, Sayıştay Başkanlığının, Ulaştırma Bakanlığımızın bir eleştirisi varsa kendimizi düzeltmeye hazırız. Çünkü bu Adana’nın projesi. Adana’nın projesinde kazmayı kimin vurduğu, kurdelayı kimin kestiği önemli değil. Önemli olan Adana’ya bu hizmetin gelmesidir. Başkanımız Sayın Zeydan Karalar’ın da çabası budur. Umarız Adanamıza hayırlı bir yatırım olur” ifadelerini kullandı.
“SEVDAMIZ ADANA”
Adana Büyükşehir Belediyesi’nin genç ve başarılı Genel Sekreteri, Ekonomist, Doç. Dr. Ergül Halisçelik, sözlerini “Güzel Adana’mızın doğusu, batısı, kuzeyi, güneyi ile potansiyelini yeniden harekete geçirerek çekim merkezi, marka şehir, bölgemizin ve ülkemizin parlayan yıldızı, her anlamda bir dünya şehri, tarımın, sanayinin, ticaretin, turizmin, kültür ve sanatın başkenti olması, sevdalısı olduğumuz Adana’da her alanda yaşam kalitesinin, refahın, umut ve mutluğunun artırılması tüm hemşerilerimizin olduğu gibi bizim de ortak isteğimizdir” şeklinde konuşarak tamamladı.